. 1133 Van Gölü'ndeki kirlilik için kapsamlı projeVAN Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nce bşlatılan ve birçok alanda uzman 4 bilim insanının yer aldığı projeyle, Van Gölü'ndek kirlilik oranını belirlemek ve bu kirliliği önlemek için harekete geçildi. Van Gölü'ndeki kirlilik için kapsamlı projeVAN Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nce bşlatılan ve birçok alanda uzman 4 bilim insanının yer aldığı projeyle, Van Gölü'ndek kirlilik oranını belirlemek ve bu kirliliği önlemek için harekete geçildi. Proje kapsamında Van Gölü'nde belirlenen 800 metrekare alanda ölçüm yapılıyor. Van YYÜ Üniversitesi'ne bağlı Su Ürünleri Fakültesi'nden Ataman Altuğ Atıcı, yapılan çalışmalarda Van Gölü'nün ciddi bir kirlilikle karşı karşıya olduğunu söyledi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nin başlattığı projeyle, Van Gölü'ne kurulan istasyonlar aracılığıyla Van Gölü'nün kirliliği ölülüp, oranı belirleniyor. Van YYÜ Üniversitesi'ne bağlı Su Ürünleri Fakültesi'nden Dr. Öğr. Üyesi Ataman Altuğ Atıcı da aralarında bulunduğu 4 bilim insanı, Van Gölü'ndeki kirlilik oranını ölçüp belirlemek ve kirliliği önlemek için proje hazırladı. 'Van Gölü'nde ne kadar mikro plastik var?' projesi kapsamında başlatılan çalışmalar, 330 mikrometre göz açıklığına sahip olan Manta trawl ağı ile yapılıyor. Tekne ile gölde belirlenen 800 metrekare alan üzerinde 5 bin metreye kadar inilerek, çalışmalar yürütülüyor.'MİKRO PLASTİKLER, İNSANLARIN YEDKLERİNE VE İÇTİKLERİNE DE GİRİYOR'Çalışmayı yürüten Dr. Öğretim Üyesi Atıcı, dünyadaki tüm su kaynaklarında olduğu gibi Van Gölü'nde de plastik atıklarla ilglii ciddi sıkıntılar olduğunu belirterek, "Biz bunu bir çalışmaya dönüştürmek istedik. Tüm dünyada plastikler ciddi bir problem. Birçok su kaynağında ister istemez plastiklerle karşı karşıya kalıyoruz. Bu çalışma da mikro-plastik dediğimiz 5 bin metre altındaki küçük plastik gruplarını incelemeye aldık. Mikro plastikler, daha büyük plastiklerin zamanla parçalanıp küçük parçalardan oluşan bir plastik grubu. Tabi tehlikeli bir durum aslında. Çünkü kullandığımız su kaynakları veya kullandığımız gıdalara bile girmekte. Bunlar insan sağlığı için ciddi tehlike oluşturuyor. Biliyorsunuz Van Gölü kapalı bir göl, kapalı bir havza konumunda. Bir çok su kaynağı Van Gölü ile birleşiyor. Ancak Van Gölü'nde bir çıkış söz konusu değil. Evinizdeki bir havuz gibi düşünün. Sürekli havuza bir şeyler atıyorsunuz. Ama havuz olduğu yerde kalıyor. Su kaynakları bir yere gitmiyor. Bu şekilde düşünürsek ciddi bir tehlike ile karşı karşıyayız. Özellikle bu noktada vatandaşların çevreyi kirtetmemesi, plastik atıklarının olabildiğince biriktirilip en azından çevreye değil de, çöp kutularına atılması, geri dönüşüm yerleri varsa buralara bırakılması büyük bir önem teşkil ediyor" dedi.'VAN GÖLÜ'NDE CİDDİ BİR KİRLİLİKLE KARŞI KARŞIYAYIZ'Van Gölü'ndeki çalışmayı tüm dünyada kullanılan Manta trawl ağ ile yaptıklarını anlatan Dr. Öğretim Üyesi Atıcı, konuşmasını şöyle sürdürdü "Bu ağ, Manta balığına benzediğinden dolayı burada ismini almış bir cihaz. Bu cihazın arka tarafında planton kepçesi dediğimiz ağ yapıda bir yapıya sahip. Yaklaşık 330 mikrometre göz açıklığına sahip. Bu da 5 bin metre atık plastikleri toplamamız için yeterli bir boyut. Tüm dünyada kullanılan bir cihaz. Cihazın kenarlarında kanatları mevcut. Bu cihazla fakültemize ait araştırma teknemizin arkasında su yüzeyinde gezerek, belirlediğimiz istasyonlarda su örneklerimizi alıyoruz. Daha sonra bu su örneklerinde çeşitli elek dediğimiz, farklı boyutlardaki elek gruplarından geçirilerek, plastikleri mikroskop altında inceleme yapıyoruz. Çalışmamız devam etmekte. Ancak gözlemlerimize göre Van Gölü'nde ciddi bir kirlilikle karşı karşıyayız. Özellikle kent nüfusunun yoğun olduğu merkez bölgelerdeki istasyonlarımızda plastik atığı daha fazla gözlemliyoruz. Tabi bu noktada sahil bölgelerine gittiğimizde buralara da maalesef vatandaşların bıraktığı plastik parçaları görmekteyiz. Bu plastik parçalar zaman içinde parçalanarak rüzgarın da etkisiyle suya karışmakta. Kendisini daha sonra mikro plastikler dediğimiz küçük plastiklere ayırıyor. Yaptığımız çalışmada Van Gölü'nde Çarpanak Adası'ndan başlayarak, YYÜ sahili boyunca Van Merkez, Edremit ve Gevaş ilçelerinde istasyonlar belirledik. Bu noktalarda Manta trawl ağımızla belirlediğimiz mesafeler boyunca suyu süzerek plastiklerimizi topladık. Topladığımız su örneklerini eleklerden geçirdik ve atık plastikleri mikroskopta görüntülemeye devam ediyoruz. Bu noktada vatandaşlarımızdan ricamız, özellikle plastikler çok dayanıklı malzemeler. Doğada uzun yıllar kendilerini koruyabiliyor. Atılan her plastik maalesef farklı su kaynaklarında karşımıa çıkacaktır. Bu proje, ünivertemiz tarafından destekleniyor. Projede, kendi alanlarında uzman olan 4 araştırmacı görev alıyor. Su Ürünleri Fakültesi ile Kimya Bölümü'nden hocalarımızla bu çalışmayı yürütüyoruz." AFAD'dan Van Gölü'nde dalış tatbikatı Van Gölü'nde su altı ve su üstü arama kurtarma tatbikatı yapıldı Van Gölü çekildi, tarım alanları gün yüzüne çıktı Kaynak DHA Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van Gölü, Güncel, Son Dakika Son Dakika › Güncel › Van Gölü'ndeki kirlilik için kapsamlı proje - Son Dakika Bu haber Demirören Haber Ajansı tarafından hazırlanmış olup habere tarafından hiçbir editöryal müdahalede bulunulmamıştır. Demirören Haber Ajansı tarafından hazırlanan bütün haberler sitemizde hazırlandığı şekliyle otomatik servis edilmektedir. Bu nedenle haberin hukuki muhatabı Demirören Haber Ajansı kurumudur. Son Dakika Deniz kirliliği ile ilgili projeler Deniz kirliliği konusunda neler yapılabilir?Deniz kirliliğin önüne geçilmesi için denizlere açılan kanalizasyonların atık su istasyonlarına boşaltılması gerekmektedir. Bunun yanında fabrika atıklarının da denize atılmaması çok önemlidir. Kişilerin deniz kirliliğini önlemesi için yapması gereken en önemli şey çöpleri denize ve okyanus kirliliğini önlemek için neler yapmalıyız?Okyanusların Kirlenmesini Önlemenin YollarıBez Çanta Tercih Kullanımını Dönüşüme Önem Eviniz Gibi Sorumluluk Projesinin Bir Parçası 18, 2018Deniz kirliliğini nasıl önleriz maddeler halinde?Deniz kirliliği nasıl önlenir Arıtma ve uzaklaştırma tesisleri kurularak akarsulardan ve kanalizasyonlardan gelen atık maddeler temiz şekilde denize bırakılabilir. Sanayileşme yerlerindeki atık sular denize bırakılmamalı arıtma tesislerinde arıtılarak nasıl kirlenir?Denizlerdeki kirliliğin temel kaynakları Aslında denizlerdeki kirliliğin birden çok etkeni olsa da en yoğun kirliliğe sebep olan dört faktörü şöyle sıralamamız mümkün Atık su deşarjı, madencilik artıkları, derin deniz madenciliği, yüzeysel akışlar, gemi aktivitesi nedeniyle oluşan kirlilikler ve atmosferik korumak için neler yapılabilir?Yazının geri kalanında, okyanusları korumak için sizin de kolayca uygulayabileceğiniz küçük ama etkili adımlardan kısaca ve Denizi Temiz Tutun. … Enerji Tüketimini Azaltın. … Plastik Kullanımına Dikkat Edin. … Satın Aldığınız Ürünlerin Etiketine Bakın. … Denizleri Korumak İçin Çalışan Kuruluşlara Destek kirliliğine neler sebep oluyor?Deniz kirliliğinin kaynaklarının çoğu kara kökenlidir. Kirlilik sıklıkla, tarımsal yüzeysel akış, rüzgârın savurduğu atık ve tozlar gibi yayılı kirlilik kaynaklıdır. Su kirliliğinin bir çeşidi olan besin maddesi kirliliği, denizlere aşırı oranda besin maddesi deşarjı ile oluşan korumak için ne yapmalıyız?Yazının geri kalanında, okyanusları korumak için sizin de kolayca uygulayabileceğiniz küçük ama etkili adımlardan kısaca ve Denizi Temiz Tutun. … Enerji Tüketimini Azaltın. … Plastik Kullanımına Dikkat Edin. … Satın Aldığınız Ürünlerin Etiketine Bakın. … Denizleri Korumak İçin Çalışan Kuruluşlara Destek Olun. İnsanın görme alanına girdiğinde insan tabiatına hoş gelen, onu rahatsız etmeyen görüntülere güzel; insanı rahatsız eden, bir şekilde olumsuz etkileyen görüntülere de çirkin denilebilir. Bu tanıma uygun olarak insanların doğal çevrede yapmış olduğu olumsuz değişikliklerle sağlıklı insanların görüntü alanlarının kişileri rahatsız edici hale getirilmesine "görüntü kirliliği" denilmektedir. 1950’ den sonra hızlanmaya başlayan kentleşme olgusu, büyük kentlerde yığılmalara neden olmuş, dengeli bir kentsel dağılım oluşamamıştır. Bu durum, önemli sosyal ve ekonomik yapı değişikliği sorunlarına ve hızla artan kentsel yatırım ihtiyaçlarına yol açmıştır. Kentleşmede yeşil alanların insan sağlığı açısından büyük önem taşıyan ekolojik alanlardır. Öncelikle bu alanların işlevlerini yerine getirebilmeleri ve kendi yaşamlarını sürdürmeleri için gerekli olan temiz havanın sağlanması gerekmektedir. Bu bakımdan makro ya da mikro düzeyde gerçekleştirilecek kent içi ve çevresi planlama ve uygulama çalışmalarında, söz konusu hususların önemle göz önüne alınması 2005-2013 yılları arasında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı şehirlerde meydana gelen görüntü kirliliğini gidermek amacıyla Görüntü Kirliliği Kontrol Yönetmeliği taslağı hazırlamıştır. GÖRÜNTÜ KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ TASLAĞI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 - Bu Yönetmeliğin amacı; şehirleşme ve kent estetiği hedefleri gözetilerek düzenli bir kentsel çevrenin oluşturulabilmesi için, yerleşim alanlarındaki bina ve sair yapılarda görüntü kirliliğine yol açan uygulamaları önlemek üzere gerekli olan hukuki ve teknik esasları belirlemektir. Kapsam MADDE 2-1 Bu yönetmelik; a Yerleşim alanlarında inşa edilmiş bina ve sair yapılarda reklam ve tanıtım araçları ile iletişim ve haberleşme araçlarının kullanımına yönelik usul ve esasları, b Mahallin ve çevrenin mimari dokusu ve özellikleri gözetilerek yapılar arasında ahengin sağlanması, bu çerçevede yapılacak cephe iyileştirme projelerinin yürütülmesine yönelik uygulama usul ve esaslarını, c Çevre ve şehir estetiği yönünden mahzurlu görülen inşaat, yıkıntı atığı veya atıl durumdaki yapıların oluşturduğu görüntü kirliliğini önlemeye yönelik uygulama usul ve esaslarını kapsar. Dayanak MADDE3 - Bu Yönetmelik, 3194 sayılı İmar Kanununun 1 inci maddesi ile29/6/2011 tarihli ve 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 8 inci maddesinin o bendine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE4 - Bu Yönetmelikte geçen; a Bakanlık Çevre ve Şehircilik Bakanlığını, b Belediye5216 ve 5393 sayılı Kanunlarda tanımlanan büyükşehir belediyelerini, il, ilçe ve ilk kademe belediyelerini ifade eder. c Bina Kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine girebilecekleri ve insanların oturma, çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yarayan, hayvanların ve eşyaların korunmasına yarayan yapıları, ç Bina dış cepheleri Binaların yol, meydan, yeşil alan ve diğer ortak kamu alanlarına açılan tüm dış cephelerini, d Bina sağır duvarları Pencere, kapı gibi boşluk alanı bina duvar cephesinin %30 unu geçmeyen bina yüzey alanları, e Cephe iyileştirme projeleri Çevre ve şehir estetiği ile mimari dokunun korunmasına yönelik olarak bina ve sair yapıların dış cephelerine uygulanan yenileme projelerini, f Direkli tanıtım panosu totem Kare veya yuvarlak kesitli direk üzerine montajı yapılmış ışıklı veya ışıksız tabelayı, g Görüntü kirliliği Çevre ve şehir estetiğini olumsuz yönde etkileyen unsurlar neticesinde ortaya çıkan görsel kirliliği, h İlan Ticari amaçlı olmayan duyuru veya bilgilendirme elemanlarını, ı İlan panosu Ticari amaçlı olmayan duyuru veya bilgilendirme elemanlarının asıldığı ve/veya sergilendiği alanları, i İletişim ve haberleşme araçları Her türlü anten, radyo ve televizyon vericileri ile baz istasyonları gibi araçları, j Kent estetik kurulu Belediye başkanlıkları bünyesinde oluşturulan, imar, şehircilik, estetik gibi birim temsilcileri ile birlikte ilgili oda veya bağımsız temsilcilerinin de üyesi olabildikleri oluşumları, kKent estetiği koordinasyon kurulu İl genelinde ilgili kurum/kuruluş temsilcileri ile birlikte kent estetik kurul temsilcisi ve akademisyenlerin de üyesi bulundukları ve il özelinde görüntü kirliliğinin önlenmesine yönelik genel kararları alan kurulları, l Kentsel tasarım rehberi Büyükşehir, il ve ilçe belediyeleri tarafından çevre, kent mimari dokusu ve estetiği ile şehircilik ilkelerine uygun olmak kaydıyla, görüntü kirliliğinin önlenmesine yönelik yürütülen cephe iyileştirme ve kentsel dönüşüm projelerinde değerlendirilmek üzere hazırlanan rehberleri, m Reklam İnsanların gönüllü olarak belirli bir davranışta bulunmaya ikna etmek, belirli bir düşünceye yöneltmek, dikkatleri belirli bir ürüne, hizmete, fikir ya da kuruluşa çekmeye çalışmak, onunla ilgili bilgi vermek, ona ilişkin görüş ve tutumlarını değiştirmelerine veya belirli bir görüşü ya da tutumu benimsemelerini sağlamak amacıyla oluşturulan; iletişim araçlarından yer ya da süre satın almak yoluyla sergilenen veya başka biçimlerde çoğaltılıp dağıtılan ve bir ücret karşılığında oluşturulduğu belli olan duyuruları, n Reklam alanları Her türlü reklam unsurunun konulup asılabildiği hareketli ve hareketsiz alanları, o Reklam ve tanıtım araçları Her türlü ilan, reklam ve tanıtımların yapılmasında kullanılan pano, tabela ve totem gibi yapıları, ö Reklam panosu Reklam elemanlarının asıldığı veya sergilendiği alanları, p Reklam tabelası Işıklı ve ya ışıksız, reklam amaçlı konulan reklam levhaları, r Tanıtım Bir kişinin, ürünün, hizmetin, kurum veya kuruluşun tanınmasını sağlamak amacı ile yapılan faaliyetleri, s Tanıtım panosu Kent mobilyası niteliği taşıyan gece ve gündüz estetik görüntüsü olan ışıklı veya ışıksız tanıtım elemanlarını, ş Yetkili idare Bu Yönetmeliğin ikinci bölümünde belirtilen idareleri, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Görev, Yetki ve Sorumluluklar Bakanlığın görev, yetki ve sorumlulukları MADDE 5 – 1 Bakanlık; a Bina ve sair yapılarda görüntü kirliliğine yol açan uygulamaların önlenmesine yönelik her türlü program ve politikaları belirlemek, buna yönelik mevzuat ve mevzuatın uygulanmasını kolaylaştırıcı her türlü dokümanı hazırlamak, bu Yönetmeliğin uygulanmasında gerekli işbirliği ve koordinasyonu sağlamakla, b Bu Yönetmeliğin uygulanmasından yetkili ve sorumlu kılınan kurum ve kuruluşlar ile birlikte bu Yönetmelik gereği hazırlanacak kentsel tasarım rehberlerinin formatını belirlemekle, c Çevre ve şehir estetiği açısından görüntü kirliliğini önlemeye yönelik olarak yerel idarelerce hazırlanan proje ve uygulamaları değerlendirmek ve uygun görülmesi halinde desteklemekle, ç Çevre ve şehir estetiğine dair konularda ulusal ve uluslararası çalışmaları izlemek, gerektiğinde proje hazırlamak ve yürütmekle, yetkili ve sorumludur. Çevre ve şehircilik il müdürlüklerinin görev, yetki ve sorumlulukları MADDE 6 – 1 Çevre ve şehircilik il müdürlükleri; a Bina ve sair yapılarda görüntü kirliliğine yol açan uygulamaların önlenmesine yönelik olarak ruhsat başvuruları sırasında bu Yönetmelikte belirtilen şartları aramakla, b Çevre ve şehir estetiği açısından görüntü kirliliğini önlemeye yönelik olarak yerel idarelerce hazırlanan ve kent estetiği koordinasyon kurulunca uygun görülen proje ve uygulamaları Bakanlığa iletmekle, c İl genelinde kurulan Kurulları Bakanlığa bildirmekle, çKurul çalışmalarını yürütme hususunda gerekli sekretarya görevini yapmakla, d Kurul tarafından yürütülen ve önem arz eden faaliyetler ile alınan önemli kararlar hakkında Bakanlığı bilgilendirmekle, e İldeki büyükşehir, il ve ilçe belediye başkanlıklarınca hazırlanan kentsel tasarım rehberlerini Kurulun görüşüne açmakla, f Dini ve milli bayramlar, yerel millî günler ve kutlamalar ile seçim, miting ve propaganda gibi her türlü siyasi etkinlik maksadıyla yapılacak faaliyetler için bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, Kurul marifetiyle getirilen istisnalara yönelik kararları kamuoyuna duyurmakla, yetkili ve sorumludur. Mahalli idarelerin görev, yetki ve sorumlulukları MADDE 7 – 1 İl özel idareleri; a Büyükşehir belediyesi olmayan illerde; 1 Belediye sınırları ve mücavir alan dışında bulunan bina ve sair yapılarda görüntü kirliliği oluşturan unsurları önlemek, bu alanlarda oluşan kirliliği çevre ve şehir estetiği unsurlarını göz önünde bulundurarak gidermek veya giderilmesini sağlamak, ihlal tespiti halinde idari yaptırım uygulamakla, 2 Belediye sınırları ve mücavir alan dışında; yapıların mimari projelerinde ve yapı ruhsatlarında görüntü kirliğinin önlenmesine yönelik olarak bu Yönetmelikte belirtilen şartları aramakla, b İl ve ilçe belediyeleri için kentsel tasarım rehberlerinin hazırlanması sürecinde ilgili belediyelere destek vermekle, c Belediye sınırları ve mücavir alan dışında yer alan reklam ve tanıtım araçları için yer gösterme, boyut, renk ve şekil gibi hususlarda görüntü kirliliğini önleyecek şekilde gerekli usul, esas ve kriterleri belirlemekle, ç İl genelinde çevre ve şehir estetiği ile yöre mimari dokusunun korunması kapsamında yürütülecek faaliyetleri belirlemek ve gerekli koordinasyonu sağlamakla ilgili hususlarda gerekli tedbirleri alır. 2 Belediyeler; a Belediye sınırları ve mücavir alan içinde bulunan bina ve sair yapılarda görüntü kirliliği oluşturan unsurları önlemek, bu alanlarda oluşan her türlü görüntü kirliliği konularını gerektiğinde diğer mevzuat kapsamında yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar ile işbirliği ve koordinasyon içinde çevre ve şehir estetiği unsurlarını göz önünde bulundurarak gidermek veya giderilmesini sağlamak ve bu Yönetmeliğin ihlalinin tespiti halinde idari yaptırım uygulamakla, b Belediye sınırları ve mücavir alan içinde yer alan reklam ve tanıtım araçları için yer gösterme, boyut, renk ve şekil gibi hususlarda görüntü kirliliğini önleyecek şekilde gerekli usul, esas ve kriterleri belirlemekle, c Belediye sınırları ve mücavir alan içinde; yapıların mimari projelerinde ve yapı ruhsatlarında görüntü kirliğinin önlenmesine yönelik olarak bu Yönetmelikte belirtilen şartları aramakla, ç Nazım İmar Planları ve Uygulama İmar Planlarının hazırlanması aşamasında çevre ve şehir estetiğini göz önünde bulundurmakla, d Belediye sınırları ve mücavir alanları içinde yer alan yerleşim alanları için gerektiğinde diğer mevzuat kapsamında yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar ile işbirliği ve koordinasyon içinde kentsel tasarım rehberi hazırlamak ve Kurul tarafından değerlendirilmek üzere çevre ve şehircilik il müdürlüğüne göndermekle, e İl genelinde çevre ve şehir estetiği ile yöre mimari dokusunun korunması kapsamında yürütülecek faaliyetleri belirleme ve gerekli koordinasyonu sağlamaya yönelik olarak bu alanda faaliyet göstermek üzere kendi bünyelerinde kentsel tasarım veya kent estetik birimlerini kurmakla, f Bu Yönetmelik uyarınca hazırlanacak uygulama mevzuatını kent estetiği koordinasyon kurulu görüşüne sunmakla ilgili hususlarda gerekli tedbirleri alır. 3 Büyükşehir Belediyeleri; a Büyükşehir belediye başkanlıkları, büyükşehir belediye sınırları ve mücavir alan içinde belirlenen yerleşim alanı veya alanlarında yer alan bina ve sair yapılarda görüntü kirliliğine yol açabilecek faaliyetleri önlemek, bu alanlarda oluşan her türlü görüntü kirliliği konularını gerektiğinde diğer mevzuat kapsamında yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar ile işbirliği ve koordinasyon içinde çevre ve şehir estetiği unsurlarını göz önünde bulundurarak gidermek veya giderilmesini sağlamak ve bu Yönetmeliğin ihlalinin tespiti halinde idari yaptırım uygulamakla, b Büyükşehir belediye sınırları ve mücavir alan içinde yer alan her türlü reklam ve tanıtım araçları için yer gösterme, boyut, renk ve şekil gibi hususlarda görüntü kirliliğini önleyecek şekilde gerekli usul, esas ve kriterleri belirlemekle, c Büyükşehir belediye sınırları ve mücavir alan içinde; yapıların mimari projelerinde ve yapı ruhsatlarında görüntü kirliğinin önlenmesine yönelik olarak bu Yönetmelikte belirtilen şartları aramakla, ç Nazım İmar Planları ve Uygulama İmar Planlarının hazırlanması aşamasında çevre ve şehir estetiğini göz önünde bulundurmakla, d Büyükşehirlerde hizmet veren ilçe ve ilk kademe belediyeleri kendi belediye sınırları ve mücavir alanları dâhilinde, bu fıkranın a, b, c, ç, f ve g bentlerinde yer alan iş ve işlemleri gerçekleştirmekle, e Büyükşehir belediye sınırları ve mücavir alanları içinde yer alan yerleşim alanları için gerektiğinde diğer mevzuat kapsamında yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar ile işbirliği ve koordinasyon içinde kentsel tasarım rehberi hazırlamak ve Kurul tarafından değerlendirilmek üzere çevre ve şehircilik il müdürlüğüne göndermekle, f Kent genelinde çevre ve şehir estetiği ile yöre mimari dokusunun korunması kapsamında yürütülecek faaliyetleri belirleme ve gerekli koordinasyonu sağlamaya yönelik olarak bu alanda faaliyet göstermek üzere kendi bünyelerinde kentsel tasarım veya kent estetiği birimlerini kurmakla, g Bu Yönetmelik uyarınca hazırlanacak uygulama mevzuatını kent estetiği koordinasyon kurulu görüşüne sunmakla ilgili hususlarda gerekli tedbirleri alır. Kurum, kuruluş ve işletmelerce alınacak tedbirler MADDE 8 – 1 Kurum, kuruluş veya işletmelerden; a Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Yüksek Seçim Kurulu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Diyanet İşleri Başkanlığı ve ilgili diğer kurum/kuruluşlar görüntü kirliliğinin oluşmasını önlemekle, b İşletme, tesis, işyeri, atölye, imalathane, eğlence yeri gibi faaliyetleri planlayan ve işletenler; faaliyetlerin yürütüldüğü bina ve sair yapılarda görüntü kirliliği oluşmasının önlenmesi, mevcut yapılarda ise konu kirliliğin giderilmesine yönelik olarak bu Yönetmelik ve/veya bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca hazırlanması gereken uygulayıcı mevzuat hükümleri ile ilgili iş ve işlemleri yürütmekle ilgili hususlarda gerekli tedbirleri alır. ÜÇÜNCÜBÖLÜM Genel Esaslar Görüntü kirliliğinin önlenmesine yönelik genel esaslar MADDE9–1 Görüntü kirliliğini oluşturan etmenlerin önlenmesine yönelik olarak ilgili tüm kişi, kurum ve kuruluşun azami derecede hassasiyet göstermesi, 2Görüntü kirliliğine yol açan yapılar ile bu yapıların çevresinde farklı amaçlarla kullanılan her türlü donatım, tanıtım ve düzenleme elemanlarının estetik ve fonksiyonel hedeflere uygun olarak seçilmesi, 3 Hava kirliliği, yeşil alan yokluğu, monoton ve iç içe yapılaşma, görüş alan darlığı, dış cephe görüntüsündeki karmaşa, enkazlar, birikintiler, gelişigüzel atıklar, levha ve tabelalardaki oransızlık ve gelişigüzellik gibi kentlerde kirlilik oluşturan görüntülerin engellenmesine yönelik gerekli tedbirlerin alınması, 4 Bina ve sair yapıların bir araya gelerek oluşturdukları çevrenin yalnızca insanların biyolojik gereksinimlerini karşılayan işlevsellik değil, aynı zamanda toplumların psikolojik ve entelektüel gereksinimlerini karşılayan estetik nitelikler taşıyacak şekilde oluşturulması, 5 İl genelinde, çevre ve şehir estetiği ile yöre mimari dokusunun korunmasına yönelik olarak kentsel tasarım rehberlerinin hazırlanması ve uygulamalarda dikkate alınması, 6 İletişim ve haberleşme araçlarının, çevre ve şehir estetiğinin ön planda tutularak görüntü kirliliği oluşturmayacak şekilde uygun alanlara yerleştirilmesi, 7 İl özelinde ilgili birim temsilci üyelerinden oluşan kent estetiği koordinasyon kurullarının kurulması, 8 Bu Yönetmelikte yer alan hususların detaylandırılması, alınması gereken önlemleri içeren usul, esas ve kriterlerin belirlenmesi kapsamında bu Yönetmeliğe bağlı kalmak koşuluyla, ilgili belediyelerin kendi uygulama mevzuatlarını hazırlamaları, esastır. Bina ve sair yapılardaki reklam ve tanıtım amaçlı pano ve levhalara ilişkin genel esaslar MADDE10-1 Her türlü reklam ve tanıtım aracının; a İl bütününde, şehrin estetik ve mimarî dokusunu bozmayacak, kentin doğal ve tarihî silueti ile çelişmeyecek şekilde tasarlanması, b Konum, renk, şekil ve boyutları gibi hususların yetkili idarelerce belirlenmesi, 2 Yeni yapılacak her türlü ticari yapılar için belediye ve il özel idarelerine sunulan mimari projeler için verilecek her türlü ruhsatın düzenlenme sürecinde, bu yönetmelikte yer alan ve görüntü kirliliğinin önlenmesine yönelik hususların göz önünde bulundurulması, 3 Belirli bir yerleşim alanında kullanılan her türlü reklam ve tanıtım aracında; yöre mimari dokusu ile çevre ve şehir estetiğinin korunmasına yönelik olarak belirli bir standardın sağlanması, bu bağlamda kullanılan malzemelerin benzer nitelikte olması, 4 Kendi mülkiyetindeki alanlara kurulan reklam ve tanıtım araçlarına yönelik uygulama usul ve esaslarının yetkili idarelerince belirlenmesi, 5 Bina ve sair yapıların sağır cephelerinde yapılacak olan reklam ve tanıtım araçlarındaki ürün mesajının sağır cephe yüzeyinin %50 sini geçmemesi, 6 Konut amaçlı olarak kullanılan bina çatılarına hiçbir suretle reklam ve tanıtım aracının konulmaması, 7 Birden çok ticari işletmenin bir arada olduğu yapılarda ortak tek bir tanıtım panosunun kullanılması, ancak ortak tanıtım panosunun kullanımının mümkün olmadığı durumlarda, yetkili kent estetik kurulu tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde uygulamaların yapılması, 8 Bina ve sair yapıların çatı katlarına konulacak her türlü reklam ve tanıtım aracının çatı mahya yüksekliğini geçmemesi esastır. Bina ve sair yapıların cephe görünümlerine ilişkin genel esaslar MADDE11– 1Bina ve sair yapıların cephelerinde görüntü kirliliğine yol açan uygulamaların, cephe iyileştirme projeleri kapsamında giderilmesi, 2 Cephe iyileştirme projeleri ve kentsel tasarım projelerinin; çevre, kent kimliği ve estetiği ile şehircilik ilkelerine uygun olarak hazırlanan kentsel tasarım rehberleri çerçevesinde hazırlanması, 3 İlçe ve ilk kademe belediyeleri kendi sınırları ve mücavir alanları dâhilinde gerçekleştirecekleri cephe iyileştirme ve kentsel tasarım projeleri çalışmalarını, ilgili büyükşehir belediyesince hazırlanan kentsel tasarım rehberine bağlı olacak şekilde yürütmeleri, 4 Yerleşim alanlarındaki bina ve sair yapı cephelerinin ilgili belediyelerce hazırlanacak program dâhilinde gerektiğinde 10 yılda bir yenilenmesi, 5 Ana cadde, bulvar ve meydan gibi yoğun olarak kullanılan ortak kamu alanlarında bulunan yapılar arasında ahengin sağlanması ve güzel bir görünüm elde etmek maksadıyla bina dış cephelerin aynı surette giydirilmesi, 6 Bina dış cephelerine yerleştirilen çanak anten, klima, havalandırma borusu, güneş panelleri, tente gibi unsurların çevre ve şehir estetiği bakımından görüntü kirliliği oluşturmaması, 7 Binalarda bulunan çanak antenlerin tek noktada toplanarak merkezi anten haline getirilmesi suretiyle bina çatılarına yerleştirilmesi, 8 Cam giydirme uygulaması yapılmış bina cephe yüzeylerinin reklam ve tanıtım amaçlı kullanılmaması, esastır. Görüntü kirliliği oluşturan inşaat, yıkıntı atığı ve atıl durumdaki yapılara ilişkin genel esaslar MADDE12-1İnşa ve onarım halindeki bina ve sair yapılarda görüntü kirliliğinin önlenmesi, emniyetin sağlanması ve inşaat malzeme ile atıklarının çevreye dağılmaması için şehrin genel estetiğini engellemeyecek sistemlerin kurularak inşaat alanı etrafının uygun malzemelerle çevrilmesi esastır. 2 Dış görünüş itibariyle çevre ve şehir estetiğini olumsuz etkileyen atıl durumda bulunan yapılarda, görüntü kirliliğini oluşturan unsurların önlenmesi maksadıyla yetkili idare tarafından gerekli tedbirler alınır ve/veya aldırılır. DÖRDÜNCÜBÖLÜM Kent Estetiği Koordinasyon Kurulları Kent estetiği koordinasyon kurulunun kurulması MADDE13-1 Kent estetiği koordinasyon kurulunun sekretarya görevi, çevre ve şehircilik il müdürlükleri tarafından yürütülür. 2 Kent estetiği koordinasyon kurulu; çevre ve şehircilik il müdürlüğü, ilgili belediyeler, il kültür ve turizm müdürlüğü, il özel idaresi, il emniyet müdürlüğü ve ilgili diğer kurum ve kuruluş temsilcilerinden oluşur. Kent estetiği koordinasyon kuruluna akademik üyeler de davet edilebilir. Kent estetiği koordinasyon kurulunun görev ve yetkileri MADDE14–1 İldeki belediye başkanlıkları bünyesinde hizmet veren kent estetik kurulu çalışmalarını takip etmek ve yönlendirmekle, 2 Dini ve milli bayramlar, yerel millî günler ve kutlamalar ile seçim, miting ve propaganda gibi siyasi etkinlik maksadıyla yapılacak faaliyetler için bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde istisna getirmek ve faaliyet sonucu oluşan kirliliğin giderilmesine yönelik tedbirleri almak veya aldırmakla, 3 Kent estetiği koordinasyon kurulunca tespit edilen ve görüntü kirliliği oluşturan unsurları, giderilmesini sağlamak üzere belediye sınırları ve mücavir alanları içerisinde ilgili belediyeye, belediye sınırları ve mücavir alanları dışında ise Valiliğe bildirmekle, 4 Şehir ve çevre estetiğini bozan uygulamalar hakkında gerekli tedbirleri almak ve/veya aldırmakla, 5 Bu Yönetmelikte belirtilen ve belediyelerce hazırlanacak uygulayıcı mevzuatı değerlendirmekle, yetkili ve sorumludur. Kent estetiği koordinasyon kurulunun çalışma esasları MADDE15–1 Kent estetiği koordinasyon kurulu, Vali ve/veya Vali Yardımcısı başkanlığında bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen üyelerin katılımıyla, önceden kararlaştırılan tarih ve yerde toplanır. 2 Kent estetiği koordinasyon kurulu, 2 yılda bir sekretarya görevini yürüten birim tarafından gerekli gündem maddeleri belirlenerek toplanır. Ancak, aciliyet arz eden durumlarda, bu sürenin dolması beklenmeden toplantı gerçekleştirilebilir. 3 Kent estetiği koordinasyon kurulu, Başkanın gerekli gördüğü hallerde veya üyelerin yazılı teklifi ve başkanın daveti üzerine belli konuların görüşülüp karara bağlanması ve uygulamaya konulmasını sağlamak üzere en geç bir hafta içerisinde toplanır. Toplantılarda belirlenen gündem maddeleri dışında, üyelerce teklif edilen hususlar, kent estetiği koordinasyon kurulu tarafından kabul edilmek şartıyla görüşülebilir. 4 Kent estetiği koordinasyon kurulu toplantıları, üyelerin salt çoğunluğunun katılımı ile Başkan tarafından açılır, oylamalar açık oylama şeklinde yapılır, kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde Başkanın kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır. Kararlarda çekimser kalınamaz. BEŞİNCİBÖLÜM Kentsel Tasarım Rehberleri Kentsel tasarım rehberlerinin hazırlanması ve uygulanması MADDE16-1Şehirleşme ve kent estetiği hedefleri gözetilerek düzenli bir kentsel çevrenin oluşturulabilmesi maksadıyla Belediyelerce kentsel tasarım rehberlerinin hazırlanması ve/veya hazırlatılması gerekmektedir. 2 Kentsel tasarım rehberleri; büyükşehirlerde, büyükşehir belediye sınırları içerisinde bulunan tüm ilk kademe ve ilçe belediyelerince uygulanmak üzere büyükşehir belediyelerince, büyükşehirler dışında kalan diğer illerde il ve ilçe belediyelerince hazırlanır. 3 Kentsel tasarım rehberleri; kentin estetiği, tarihi ve mimarî dokusu ile doğal çevresi göz önünde bulundurularak hazırlanır. 4 Görüntü kirliliğini önlemek amacıyla kentsel tasarım rehberlerinde yer alan uygulama ilkelerine tüm Belediye ve diğer kurum/ kuruluşların uyması zorunludur. 5 Kentsel tasarım rehberleri gerekli görülmesi halinde kent ve şehir estetiği ile yöre mimari dokusunu bozmayacak şekilde 5 yılda bir güncellenebilecektir. Kentsel tasarım rehberi formatı MADDE17 –1 Kentsel tasarım rehberi ile ilgili format Bakanlıkça hazırlanır ve yayımlanır. Kentsel tasarım rehberlerinin değerlendirilmesi MADDE 18 – 1Büyükşehir, il ve ilçe belediyelerince hazırlanacak olan kentsel tasarım rehberleri il genelinde kurulan kent estetiği koordinasyon kurulu tarafından değerlendirilir. 2 Kent estetiği koordinasyon kurulu üyelerine görüş ve katkılarını sunmak için en fazla 60 iş günü süre verilir. 3 Süre sonrasında genel bir değerlendirme yapmak üzere kent estetiği koordinasyon kurulu üyeleri toplantıya çağrılır. 4 Kent estetiği koordinasyon kurulu görüşleri doğrultusunda son şekli verilen rehber, kamuoyu bilgisine sunulur. ALTINCI BÖLÜM Şikâyetlerin Değerlendirilmesi, Denetim ve İdari Yaptırımlar Şikâyetlerin değerlendirilmesi veya denetim MADDE 19-1 Bu Yönetmelik ve bu yönetmeliğe istinaden hazırlanan diğer mevzuat çerçevesinde yaşanan sorunlar nedeniyle oluşan şikâyetlerin değerlendirilmesi veya programlı ve programsız yapılacak denetimler; a Belediye sınırları ve mücavir alan içerisinde ilgili belediyelerce, b Belediye sınırları ve mücavir alan dışında ilgili il özel idarelerince, c Büyükşehirlerde ise büyükşehir belediyelerince, gerektiğinde diğer mevzuat kapsamında yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar ile işbirliği ve koordinasyon içinde yapılır. İdari yaptırımlar MADDE 20 - 1 Bu Yönetmelik ve bu Yönetmeliğe istinaden hazırlanan diğer mevzuat hükümlerine aykırı davrananlar hakkında 5326 sayılı Kabahatler Kanunu ile 3194 sayılı İmar Kanunu gereğince idari yaptırım uygulanır. YEDİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Yürürlük MADDE21 –1 Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE22-1 Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür. Kent estetiği koordinasyon kurulunun kurulması GEÇİCİ MADDE 1 – 1 Bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde ifade edilen kent estetiği koordinasyon kurulları, Yönetmelik yayım tarihinden itibaren en geç 6 ay içerisinde kurularak Bakanlığa bildirilir. Kentsel tasarım veya kent estetiği birimlerinin kurulması GEÇİCİ MADDE 2– 1 Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen kentsel tasarım veya kent estetiği birimleri, Yönetmelik yayım tarihinden itibaren en geç 6 ay içerisinde kurulur. Uygulayıcı mevzuatın hazırlanması GEÇİCİ MADDE 3 – 1Belediye başkanlıkları tarafından, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları ile9uncu maddesinin yedinci fıkrasında belirtilen uygulayıcı mevzuatı, kentsel tasarım veya kent estetiği birimleri koordinasyonunda, Yönetmelik yayım tarihinden itibaren en geç1 yıl içerisinde hazırlanır. Kentsel tasarım rehberlerinin hazırlanması GEÇİCİ MADDE 4– 1 Kentsel tasarım rehberleri, bu Yönetmeliğin 17 nci maddesinde belirtilen formata uygun olarak, Yönetmelik yayım tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde; büyükşehirlerde büyükşehir belediyeleri, diğer illerde ilgili belediyelerin kentsel tasarım veya kent estetiği birimleri öncülüğünde hazırlanır. Mevcut yapılara ilişkin hususlar GEÇİCİ MADDE 5– 1 Bu Yönetmeliğin 10, 11 ve 12 inci maddelerine yönelik hususlar, Yönetmelik yayım tarihinden itibaren en geç 5 yıl içerisinde aranır. Küresel Su Kirliliği İle İlgili 29 Endişe Verici Gerçek Gezegenimizde milyar insan yaşamaktadır. Bu rakamın 2050 yılına kadar 10 milyara yükselmesi beklenmektedir. Nüfus arttıkça kaynaklara olan talebimiz de artmakta, bu durum daha fazla soruna neden olmaktadır. Özellikle su kaynakları, nüfus artışından büyük ölçüde etkilenmektedir. Tüm kıtalardaki su kaynakları her zamankinden daha kirli hale gelmiştir. Su kirliliği küresel bir problemdir ve şimdi harekete geçilmezse gelecekte daha ciddi sonuçları olacaktır. Aşağıda, sorunun ne kadar ciddi olduğunun anlaşılmasına yardımcı olacak, istatistiki 29 endişe verici tehlikeli durum bulunmaktadır. Küresel bazda 5 milyar insan yeterli atık su kanalizasyon hizmeti alamamaktadır. Dünya nüfusunun %18'i tuvalet ihtiyacını açıkta gidermektedir. Bu durum yakındaki su kaynaklarının kalitesini düşürmekte ve insan sağlığı açısından büyük risk oluşturmaktadır. Temiz içme suyu ve sağlık önlemlerinin eksikliği Kolera, Sıtma ve İshal gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Dünya genelindeki ölümlerin %3’ü, temiz olmayan veya yetersiz su, temizlik ve hijyen gibi parametrelerden kaynaklanmaktadır. Bu rakam 5 yaş altındaki 15 milyon çocuğu içermektedir. Her gün 2 milyon tondan fazla atık su, endüstriyel ve tarımsal atık dünya sularına deşarj edilmektedir. Bu rakam tüm dünya nüfusunun ağırlığına eşdeğerdir. Food&Water Watch tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 2025 yılında yaklaşık milyar insan, büyük ölçüde su kirliliğinden kaynaklı su kıtlığı ile karşılaşacaktır. Kuzey Amerika ABD’de, içme suyu olarak kullanılan yeraltı su kaynaklarında 73 farklı türde böcek ilacı tespit edilmiştir. ABD'de yılda 12-18 milyon sudan kaynaklanan hastalık vakasıyla karşılaşılmaktadır. Birleşik Devletler'de nehirlerin %40'ı ile göllerin %46'sı kirlidir ve yüzme, balıkçılık veya sudaki yaşam açısından sağlıklı bulunmamaktadır. Yılda, trilyon galonun üzerinde arıtılmamış kanalizasyon, yeraltı suyu ve endüstriyel atık Birleşik Devletler sularına deşarj edilmektedir. Kanada; Petitcodiac, Okanagan ve Eastmain Nehirleri gibi, dünyanın en kirli nehirlerinden 10'una sahiptir. Güney Amerika Latin Amerika'da kullanılan tüm suyun %70'inden fazlası, arıtılmadan nehirlere geri verilmektedir. Birleşmiş Milletler’e göre, kıtadaki 36 milyon insanın temiz ve güvenli içme suyuna erişimi bulunmamaktadır. Denetlenmeyen özel şirketler, genellikle kimyasal ve endüstriyel atıkları içme suyu kaynakları olarak kullanılan nehirlere ve akarsulara doğrudan boşaltmaktadır. Afrika Ciddi organik kirlilik atık su ve tarımsal gübrelerin arıtılmamasından kaynaklanan, Afrika'daki nehirlerin yaklaşık %15'ini etkilemektedir. Endüstriyel atıkların %70'i arıtılmadan deşarj edilerek kullanılabilir su kaynaklarını kirletmektedir. Sahra Altı Afrika, uygun sağlık koşullarına ulaşımda dünyanın geri kalmış bölgelerinden biridir. Hastalık ve ölüm etkilerinin bir sonucu olarak Afrika'da su ve sağlık önlemleri eksikliği nedeniyle ortaya çıkan ekonomik kayıplar, 28 milyar dolar veya gayri safi yurtiçi hasılanın %5'i civarında tahmin edilmektedir. Avustralya Plastik kirliliği Avustralya çevresindeki okyanuslar için büyük bir problem teşkil etmektedir. Deniz kuşlarının %85'i, plastik kirliliğinden olumsuz yönde etkilenmektedir. Sydney, North Shore'da her yıl 12000 kilogramdan fazla çöp ve 75000 litreden fazla kimyasal deterjan su kaynaklarına karışmaktadır. Asya Çin'de en az 320 milyon insanın temiz içme suyuna erişimi bulunmamaktadır. Asya'daki milyar insan su suya ulaşamamaktadır. Bangladeş'teki toplam alanın yaklaşık %85'i kirli yer altı suyuna sahiptir. Bangladeş'te yaşayan yaklaşık 70 milyon insan toksik ve zehirli olan kanserojen arsenikle kirlenmiş yeraltı sularına maruz kalmaktadır. Çin’de yeraltı sularının yarısından fazlası kirlenmiştir. Avrupa Avrupa genelinde, sularda birçok kirletici madde tespit edilmiştir. En endişe verici olanlar pestisitler, petrolün yanmasından veya organik maddelerden kaynaklanan polisiklik aromatik hidrokarbonlar PAHs, tüketim ürünlerinde sıkça kullanılan bromlu alev geciktiriciler BFRs ve tekne gövdesinde kullanılan, uluslararası yasaklanmış bir kirlenme önleyici boya bileşeni olan tributiltin TBTdir. Avrupa’daki nehir ve göllerin yarısına yakını kirlilik tehdidi altındadır. Avrupa'daki yeni saha araştırmaları, mevcut kirliliğin %14'ünün su canlılarını öldürecek kadar yüksek oranda olduğunu göstermektedir. Su Kirliliği Hakkında Ne Yapabiliriz? Su Altyapısı Yatırımı En kabul edilebilir yaklaşım, dünyanın su altyapı hizmetinin, temiz su sağlamak için gereken standartlara getirebilmesi amacıyla, dünya genelinde 10 yıl boyunca günde en az kişi başına 70 dolarlık bir yatırımın gerektiğini belirtmektedir. İşletmeleri Sorumluluğu Su kirliliği sorununun büyük bir kısmı, kamusal su alanlarına atılan endüstriyel atıklardan kaynaklanmaktadır. Bu durum, özellikle mevzuatların yetersiz olduğu Asya ve Afrika’da dikkat çekmektedir. İşletmelerin çevre ile etkileşimleri konusunda daha sorumlu bir yaklaşım benimsemeleri gerekmektedir. Bireysel Sorumluluk Su kaynaklarının kirlenmesini önlemek için neler yapılması gerektiği düşünülmelidir. Evlerde yağ bazlı boya veya toksik kimyasal bileşikler kullanıldıysa, yerel bir geri dönüşüm merkezinde doğru şekilde bertaraf edildiğinden emin olunmalıdır. Bozunmayan ürünler kesinlikle tuvalete veya lavaboya atılmamalıdır. Kaynak Waterlogic

su kirliliğini önlemek için yapılan projeler